Germanij
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Germanij | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Izgovarjava | IPA: [gɛɾˈmaːni] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Videz | sivkasto bel | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Standardna atomska teža Ar, std(Ge) | 72,630(8)[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Germanij v periodnem sistemu | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Vrstno število (Z) | 32 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Skupina | skupina 14 (ogljikova skupina) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Perioda | perioda 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Blok | blok p | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Razporeditev elektronov | [Ar] 3d10 4s2 4p2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Razporeditev elektronov po lupini | 2, 8, 18, 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fizikalne lastnosti | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Faza snovi pri STP | trdnina | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tališče | 938,25 °C | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Vrelišče | 2833 °C | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Gostota (blizu s.t.) | 5,323 g/cm3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| v tekočem stanju (pri TT) | 5,60 g/cm3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Talilna toplota | 36,94 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Izparilna toplota | 334 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Toplotna kapaciteta | 23,222 J/(mol·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Parni tlak
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Lastnosti atoma | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Oksidacijska stanja | −4 −3, −2, −1, 0,[2] +1, +2, +3, +4 (amfoterni oksid) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronegativnost | Paulingova lestvica: 2,01 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ionizacijske energije |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atomski polmer | empirično: 122 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kovalentni polmer | 122 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Van der Waalsov polmer | 211 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Druge lastnosti | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pojavljanje v naravi | prvobitno | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kristalna struktura | diamantna kubična | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Hitrost zvoka tanka palica | 5400 m/s (pri 20 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Temperaturni raztezek | 6,0 µm/(m⋅K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Toplotna prevodnost | 60,2 W/(m⋅K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Električna upornost | 1 Ω⋅m (pri 20 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Prepovedani pas | 0,67 eV (pri 300 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Magnetna ureditev | diamagnetik[3] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Magnetna susceptibilnost | −76,84·10−6 cm3/mol[4] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Youngov modul | 103 GPa[5] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Strižni modul | 41 GPa[5] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Stisljivostni modul | 75 GPa[5] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Poissonovo razmerje | 0,26[5] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Mohsova trdota | 6,0 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Številka CAS | 7440-56-4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Zgodovina | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Poimenovanje | po Germaniji, domovini njegovega odkritelja | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Prediction | Dimitrij Mendelejev (1869) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Odkritje | Clemens Winkler (1886) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Najpomembnejši izotopi germanija | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Germánij (iz latinske besede Germania, ki označuje Nemčijo, domovino njegovega odkritelja) je kemijski element, ki ima v periodnem sistemu simbol Ge in atomsko število 32. Clemens Winkler ga je odkril 6. februarja 1886.
Germanij je bleščeč, trden, sivkasto-bel metaloid, ki ima podobne kemijske lastnosti kot kositer. Tvori številne organometalske spojine in je pomemben polprevodniški material za izdelavo tranzistorjev in fotodetektorjev.
Germanij ima kovinski sij in enako kristalno strukturo kot diamant. Poleg tega je treba opozoriti, da je germanij polprevodnik, z električnimi lastnosti nekje med kovinami in izolatorji. V svoji čisti obliki je ta metaloid krhek kristalin, svoj lesk pa obdrži na zraku tudi pri sobni temperaturi. Tehnike conskega refiniranja so pripeljale do tega, da lahko danes izdelajo kristalinski germanij za polprevodnike, ki ima en nečisti del na 1010 čistih.
Sklici[uredi | uredi kodo]
- ↑ Meija, Juris; in sod. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". Pure and Applied Chemistry. 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.
- ↑ "New Type of Zero-Valent Tin Compound". Chemistry Europe. 27 August 2016.
- ↑ Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition, CRC press.
- ↑ Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. str. E110. ISBN 0-8493-0464-4.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 "Properties of Germanium". Ioffe Institute.
Zunanje povezave[uredi | uredi kodo]
Glej tudi[uredi | uredi kodo]
 | Ta članek o kemičnem elementu je škrbina. Pomagajte Wikipediji in ga razširite. |
