Himna Baškortostana

Iz Wikipedije, proste enciklopedije

Himna Republike Baškortostan (baškirsko Башҡортостан Республикаһының Дәүләт гимны; rusko Государственный гимн Республики Башкортостан) je regionalna himna ruske zvezne države Baškortostan, sprejeta 12. oktobra 1993 in uradno potrjena 18. septembra 2008.[1] Kot eden od državnih simbolov je omenjena v 112. členu Ustave Republike Baškortostan.

Uradna besedila himne so v baškirščini in v ruščini. Glasbo je zložil Farit Idrisov.

Zgodovina[uredi | uredi kodo]

Himna je bila prvič odobrena z zakonom Republike Baškortostan 12. oktobra 1993.[2][3] Glasbo "Republika" je prvotno sestavil Farit Idrisov 11. oktobra 1990, kasneje pa je bila uporabljena za himno. Glasba se uporablja tudi za baškirsko ljudsko pesem "Ural" [4][5] 6. julija 1999 je bil sprejet zakon o državnih simbolih Republike Baškortostan.[6][7]

Himna je izvajana med otvoritvenimi in zaključnimi slovesnostmi ter srečanji, posvečenimi državnim praznikom v Baškortostanu in v Rusiji. Izvajana je tudi med prisego ob nastopu funkcije vodje Baškortostana, med otvoritvenimi in zaključnimi zasedanji Državnega zbora - Kurultaj Republike Baškortostan, med uradno slovesnostjo dviga državne zastave in med obiski tujimi državniškimi obiski. 

Besedila[uredi | uredi kodo]

Himno lahko izvajamo v baškirščini in ruščini, uradnih državnih jezikih Baškortostana. Igra se v orkestrskih zborovskih izvedbah, predvaja na videokasetah, televizijskih in radijskih oddajah.

Baškirska različica[uredi | uredi kodo]

Cirilica Latinica Arabska pisava Prepis IPA

Беренсе куплет:
Башҡортостан, һин һөйөклө ғәзиз ер,
Халҡыбыҙҙың изге Ватаны.
Сал Уралдан ҡалҡа бар тарафҡа
Тыуған илдең тыныс ал таңы.

Ҡушымта:
Дан һиңә, Башҡортостан!
Илен һөйгән азат халҡыңа дан!
Рәсәй менән бөйөк берҙәмлектә
Сәскә ат, Башҡортостан!

Икенсе куплет:
Башҡортостан, һин хөрмәтле данлы ил,
Еңеү яулап алға бараһың.
Киләсәккә яҡты нур-моң сәсә
Һинең ғорур рухлы байрағың.

Ҡушымта

Өсөнсө куплет:
Республикам, йондоҙ булып балҡы һин,
Күкрәп йәшә, гүзәл илебеҙ.
Тыуған ерҙә һүнмәҫ усағыбыҙ,
Тыуған телдә тынмаҫ йырыбыҙ.

Ҡушымта[8]

Berense kuplet:
Başqortostan, hin höyöklö ğäziz yer,
Xalqıbız̧z̧ıŋ izge Watanı.
Sal Uraldan qalqa bar tarafqa
Tıwğan ildeŋ tınıs al taŋı.

Quşımta:
Dan hiŋä, Başqortostan!
İlen höygän azat xalqıŋa dan!
Räsäy menän böyök berz̧ämlektä
Säskä at, Başqortostan!

İkense kuplet:
Başqortostan, hin xörmätle danlı il,
Yeŋew yawlap alğa barahıŋ.
Kiläsäkkä yaqtı nur-moŋ säsä
Hineŋ ğorur ruxlı bayrağıŋ.

Quşımta

Ösönsö kuplet:
Respublikam, yondoz̧ bulıp balqı hin,
Kükräp yäşä, güzäl ilebez̧.
Tıwğan yerz̧ä hünmäś usağıbız̧,
Tıwğan teldä tınmaś yırıbız̧.

Quşımta

:بئرئنسئ کوپلئت
باشقوُرتوُستان، ه‍ين ه‍وُىوُکلوُ عﻪزیز ئر
.حالقئبئذذئڴ يزگئ واتانئ
سال ورالدان قالقا بار تارافقا
.تئوعان یلدئڴ تئنئس ال تاڴئ

:قوشئمتا
!دان ه‍يڴه، باشقوُرتوُستان
!يلئن ه‍وُىگه‌ن ازات حالقئڴا دان
رﻪ‌سﻪ‌‌ی مئنﻪ‌ن بوُىوُک بئرذﻪملئکتﻪ
!سﻪسکﻪ ات، باشقوُرتوُستان

:یکئنسئ کوپلئت
،باشقوُرتوُستان، ه‍ین حوُرمﻪتلئ دانلئ یل
.ئڴئو یاولاپ العا‌ باراه‍ئڴ
کیلﻪسﻪککﻪ یاقتئ نور موُڴ سﻪسﻪ
.‍هینئڴ عوُرور روحلئ باىراعئڴ

قوشئمتا

:وُسوُنسوُ کوپلئت
رئسپوبلیکام، ىوُندوُذ بولئپ بالقئ ه‍ين
.کوکرﻪپ ىﻪشﻪ گوزﻪل یلئبئذ
تئوعان ئرذﻪ ه‍ونمﻪث وساعئبئذ
.تئوعان تئلدﻪ تئنماث ىئرئبئذ

قوشئمتا

[bɪ̞r̺ɪ̞nˈsɪ̞ kʊˈplʲet]
[bɑʃqʊ̞r̺tʊ̞sˈtɑn ǀ hin hʏ̞jʏ̞kˈlʏ̞ ʁæˈzʲiz jɪ̞r̺ ǀ]
[χɑɫqɯ̞bɯ̞ˈð̪ːɯ̞ŋ izˈgɪ̞ wɑtɑˈnɯ̞ ǁ]
[sɑɫ ur̺ɑɫˈdɑn qɑɫˈqɑ ˈbɑr̺tɑr̺ɑfˌqɑ]
[tɯ̞wˈʁɑn ilˈdɪ̞ŋ tɯ̞ˈnɯ̞s ɑɫtɑˈŋɯ̞ ǁ]

[quʃɯ̞mˈtɑ]
[dɑn hiˈŋæ | bɑʃqʊ̞r̺tʊ̞sˈtɑn ‖]
[iˈlɪ̞n hʏ̞jˈgæn ɑˈzɑt χɑɫqɯ̞ˈŋɑ dɑn ‖]
[r̺æˈsæj mɪ̞ˈnæn bʏ̞ˈjʏ̞k bɪ̞r̺ð̪æmlɪ̞kˈtæ]
[sæsˈkæ ɑt | bɑʃqʊ̞r̺tʊ̞sˈtɑn ‖]

[ikɪ̞nˈsɪ̞ kʊˈplʲet]
[bɑʃqʊ̞r̺tʊ̞sˈtɑn | hin χʏ̞r̺mætˈlɪ̞ dɑnˈɫɯ̞ il |]
[jɪ̞ˈŋɪ̞w jɑwˈɫɑp ɑɫˈʁɑ bɑr̺ɑˈhɯ̞ŋ ‖]
[kʲilæsæˈkːæ jɑqˈtɯ̞ ˈnur̺mʊ̞ŋ sæˈsæ]
[hiˈnɪ̞ŋ ʁʊ̞ˈr̺ur̺ r̺uχˈɫɯ̞ bɑjr̺ɑˈʁɯ̞ŋ ‖]

[quʃɯ̞mˈtɑ]

[ʏ̞sʏ̞nˈsʏ̞ kʊˈplʲet]
[r̺ʲɪsˈpublʲikäm | jʊ̞nˈdʊ̞ð̪ buˈɫɯ̞p bɑɫˈqɯ̞ hin |]
[kʏkˈr̺æp jæˈʃæ | gʏˈzæl ilɪ̞ˈβɪ̞ð̪ ‖]
[tɯ̞wˈʁɑn jɪ̞r̺ˈð̪æ hʏnˈmæθ̪ usɑʁɯ̞ˈbɯ̞ð̪ |]
[tɯ̞wˈʁɑn tɪ̞lˈdæ tɯ̞nˈmɑθ̪ jɯ̞r̺ɯ̞ˈbɯ̞ð̪ ‖]

[quʃɯ̞mˈtɑ][9]Predloga:Better source

Ruska različica[uredi | uredi kodo]

Cirilica Romanizirano Prepis IPA Angleški prevod

I
Башкортостан, Отчизна дорогая,
Ты для нас священная земля.
С Урала солнце всходит, озаряя
Наши горы, реки и поля.

Припев:
Славься, наш Башкортостан!
Судьбой народу ты для счастья дан!
С Россией мы едины – и всегда
Процветай, Башкортостан!

II
Башкортостан – ты наша честь и слава.
Доброй волей, дружбой ты силён.
И стяг твой реет гордо, величаво –
Он свободой, братством окрылён.

Припев

III
Республика, сияй звездой прекрасной,
Ты ликуй в свершеньях и трудах!
Родной очаг пусть никогда не гаснет,
Пусть ведут нас песни сквозь года.

Припев[10]

I
Baškortostan, Otčizna dorogaja,
Ty dlja nas svjašcennaja zemlja.
S Urala solnce vshodit, ozarjaja
Naši gory, reki i polja.

Pripev:
Slavjsja, naš Baškortostan!
Sudjboj narodu ty dlja sčastjja dan!
S Rossijej my jediny – i vsegda
Procvetaj, Baškortostan!

II
Baškortostan – ty naša čestj i slava.
Dobroj volej, družboj ty siljon.
I stjag tvoj rejet gordo, veličavo –
On svobodoj, bratstvom okryljon.

Pripev

III
Respublika, sijaj zvezdoj prekrasnoj,
Ty likuj v sveršenjjah i trudah!
Rodnoj očag pustj nikogda ne gasnet,
Pustj vedut nas pesni skvozj goda.

Pripev

I
[bəʂkərtɐˈstan | ɐˈt͡ɕːiznə dərɐˈɡajə |]
[ˈtɨ dlʲɪ ˈnas svʲɪˈɕːenːəjə zʲɪmˈlʲæ ‖]
[s‿ʊˈralə ˈsont͡sɪ ˈfsxodʲɪt | ɐzɐˈrʲæjə]
[ˈnaʂɨ ˈgorɨ | ˈrʲekʲɪ ˈi ˈpolʲə ‖]

[prʲɪˈpʲef]
[ˈslafʲsʲə ǀ ˈnaʂ bəʂkərtɐˈstan ǁ]
[sʊdʲˈboj nɐˈrodʊ ˈtɨ dlʲɪ ˈɕːæsʲtʲjə ˈdan ǁ]
[s‿rɐˈsʲijɪj ˈmɨ jɪˈdʲinɨ ǀ ˈi fsʲɪɡˈda]
[prət͡svʲɪˈtaj ǀ bəʂkərtɐˈstan ǁ]

II
[bəʂkərtɐˈstan ǀ ˈtɨ ˈnaʂə ˈt͡ɕesʲtʲ ˈi ˈslavə ǀ]
[ˈdobrəj ˈvolʲɪj ǀ ˈdruʐbəj ˈtɨ sʲɪˈlʲɵn ǁ]
[ˈi ˈsʲtʲæk ˈtvoj ˈrʲejɪt ˈgordə ǀ vʲɪlʲɪˈt͡ɕævə ǀ]
[ˈon svɐˈbodəj ǀ ˈbrat͡stvəm ɐkrɨˈlʲɵn ǁ]

[prʲɪˈpʲef]

III
[rʲɪsˈpublʲɪkə ǀ sʲɪˈjæj zvʲɪzˈdoj prʲɪˈkrasnəj ǀ]
[ˈtɨ lʲɪˈkuj f‿svʲɪrˈʂɛnʲjəx ˈi trʊˈdax ǁ]
[rɐdˈnoj ɐˈt͡ɕæk ˈpusʲtʲ nʲɪkɐɡˈda ˈnʲe ˈgasʲnʲɪt ǀ]
[ˈpusʲtʲ vʲɪˈdut ˈnas ˈpʲesʲnʲɪ ˈskvosʲ ˈgodɐ ǁ]

[prʲɪˈpʲef][11]

I
Bashkortostan, dear Fatherland,
You are our sacred land.
From the Urals, the sun rises, illuminating
Our mountains, rivers and fields.

Chorus:
Hail our Bashkortostan!
The fate of the people you are given for happiness!
With Russia we are united – and always
Flourish, Bashkortostan!

II
Bashkortostan – you are our glory and honor.
Goodwill, friendship you are strong.
And your banner flies proudly, majestically –
It's freedom, brotherhood elated.

Chorus

III
Republic, shine like a beautiful star
You rejoice in the accomplishments and works!
Their hearth will never goes out
Let us lead the songs throughout the years.

Chorus[?]

Sklici[uredi | uredi kodo]

  1. ↑ "18 сентября Государственное Собрание - Курултай Республики Башкортостан утвердил республиканский гимн". litnews.ru.
  2. ↑ Гимн государственный Arhivirano 2020-04-12 na Wayback Machine. // Башкирская энциклопедия / гл. ред. М. А. Ильгамов. — Уфа : ГАУН «Башкирская энциклопедия», 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-306-8.
  3. ↑ "О Положении о Государственном гимне РБ, Постановление Государственного Собрания - Курултая Республики Башкортостан, от 12 октября 1993 года №ВС-20/8". docs.cntd.ru.
  4. ↑ Аралбаева Л. (2016-02-18). "Государственный гимн Башкирии отметил четверть века" (ruščina). Общественная интернет-газета Республики Башкортостан. Arhivirano iz prvotnega spletišča dne 2016-08-13. Alt URL Arhivirano 2017-01-31 na Wayback Machine.
  5. ↑ "День Республики Башкортостан в этом году будут отмечать не только в регионе, но и впервые в Крыму" (ruščina). Башкирское спутниковое телевидение. 2015-10-09. Arhivirano iz prvotnega spletišča dne 2016-11-04. Alt URL Arhivirano 2017-01-19 na Wayback Machine.
  6. ↑ "О государственной символике РБ". gsrb.ru.
  7. ↑ "Закон Республики Башкортостан о государственной символике Республики Башкортостан | Геральдика.ру". geraldika.ru.
  8. ↑ сайты, «Киске Өфө» гәзитенең. ""Киске Өфө" гәзитенең сайты - РЕСПУБЛИКАБЫҘҘЫҢ ҮҘ ПРЕЗИДЕНТЫ, ГЕРБЫ, ФЛАГЫ, ГИМНЫ БАР - 4114 - Мәҡәләләр". kiskeufa.ru. Pridobljeno dne 2017-11-25.
  9. ↑ "Category:Bashkir terms with IPA pronunciation". en.wiktionary.org.
  10. ↑ "Текст Государственного гимна Республики Башкортостан (in Russian)". башинформ.рф. 2008-09-18.
  11. ↑ "Russian Pronunciation Tool - IPA Phonetic Transcription". easypronunciation.com.

Zunanje povezave[uredi | uredi kodo]

Vzpostavljeno iz »https://sl.wikipedia.org/w/index.php?title=Himna_Baškortostana&oldid=5801914«